Alıç Bitkisi Nedir?

Alıç Crataegus laevigata (C.oxyacantha), C.monogyna Gülgiller (Rosaceae) Aluçyemişen, Edran, Geviş, Beyazdiken, Ekşimuşmula, Kızlaryemişi, Mayısağacı olarakta bilinir. Avrupa’da çit yapımında yaygın olarak kullanılan çalılık bir bitki olan alıç, Batı ve Güney Anadolu ağırlıklı olmak üzere Türkiye’de de yetişir. Orman ve yol kenarlarında rastlanan alıcın birçok türü vardır. Genelde 2-4m olan yüksekliği bazı türlerinde 10 m’ye varabilir. Kokulu çiçekleri nisan, mayıs aylarında açar.

Kullanılan Kısımları

ÇİÇEK VE MEYVE

• Çiçekleri hızla bozulduğundan tomurcuk halindeyken veya ilkbaharda açmadan hemen önce toplanmalıdır.
• Yeni toplanmış çiçeklerin kokusunu kaybetmesine izin verilmemelidir.
• Çiçekler ince bir tabaka halinde bir bez üzerine yayılır; iyi havalanan ve güneş ışığı almayan bir yerde kurutulur.
• Bitkinin meyvesi ve çiçekleri çay, kapsül ve tentür şeklinde kullanılır.

Bileşenleri

Alıç çiçeğinde kalbe iyi geldiği bilinen tiramin gibi aminler vardır. Çiçekler ayrıca flavonoit de (kalp damarlarını genişleten ve koruyan, kalp damar hastalıklarının önlenmesine yardım eden antioksidanlar) içerir. Meyvelerinde antosiyaninler (kan damarlarının sağlığının korunmasına yardım ettiği düşünülen pigmentler) bulunur.

Tedavi amaçlı kullanımı

Alıcın şifalı bitki olarak kullanılması Ortaçağ’a kadar dayanır. Önceleri yalnızca meyvesi kullanılmıştır, fakat günümüzde çiçeklerinin de yararlı özelliklerinin olduğu bilinmektedir. Alıç geleneksel olarak anjina, damar sertliği, yüksek kan basıncı ve kalp çarpıntısı gibi rahatsızlıklar içi önerilir.

Alıcın kalp ve damar sistemi üzerindeki etkileri birçok araştırmaya konu olmuştur. Alıç kalbi güçlendirir ve ritminin düzenli olmasını sağlar.

Alıç kalbe kan akımını artırır ve istemsiz kasların gevşemesine yol açarak kan basıncının düşmesine yardım eder. Kan hücrelerini büyütür ve kılcal damarların kan akımına direncini azaltır. Bu ikinci etkisi 1985 yılında Fransa’da hayvanlarda yapılan bir dizi araştırmada gösterilmiştir. Son olarak alıç kalp çarpıntısını azaltarak merkezi sinir sistemi üzerinde genel bir yatıştırıcı etki gösterir.

Alıç kalp ritminin düzensiz veya fazla hızlı olduğu durumlarda önerilir. Ayrıca zayıflamış kalp için bir güçlendirici olarak önerilir.

Yetiştirilmesi

Alıç kesilen parçalarından yetiştirilebilir. Dona dayanıklıdır, güneşi sever ve her çeşit toprakta yetişebilir, fakat alkali özellikli, zengin, nemli ve killi toprağı tercih eder.

UYARILAR

• Alıç önleyici bir bitkisel ilaçtır. Ancak kalp hastaları alıcı hiçbir şeilde hekime danışmadan kullanmamalıdır. Tansiyon sorunları olablar alıcı kullanmadan önce mutlaka hekime danışmalıdır.
• Hamile veya emziren kadınlar kullanmamalıdır.
• Zaman zaman alıcın yan etkileri bildirilmiştir. Bunlar mide-bağırsak sistemi rahatsızlıkları, kalp çarpıntısı, uykusuzluk, ajitasyon ve baş dönmesidir. Bu belirtiler ortaya çıktığında alıç kullanımı bırakılmalıdır.
• Büyük miktarlarda alındığında uyku haline neden olabileceğinden, böyle bir durumda otomobil kullanılmamalıdır.